اختلال دوقطبی
اختلال دو قطبی
اختلالات دو قطبی(افسردگی شیدایی)
Bipolar Disorder
این مقاله شامل بخشهای زیر است:
- بیماری
- مشکلات ناشی از آن
- روشهای کنترل
- برخی از درمانهای موجود
اختلالات دوقطبی چیست؟
اختلالات دو قطبی قبلا به عنوان افسردگی شیدایی شناخته شده بود. با توجه به نام قبلی، کسی که دچار اختلال دو قطبی است، دچار خلقهای مختلف روحی است. هر کدام از این شرایط روحی چندین هفته یا ماه به طول می انجامند و از شدت بیشتری نسبت به آنچه یک انسان عادی تجربه می کند برخوردارند. در حالت پایین یا افسردگی آنها احساس شدید افسردگی و ناامیدی دارند.
در حالت بالا یا شیدایی احساس شدید شادی همراه با ناامیدی در آنان وجود دارد.
در حالت مختلط به عنوان نمونه؛ خلق افسرده با حالت بیقراری و همراه با دورههای بیش فعالیِ خلق شیدایی.
اختلالات دو قطبی تا چه اندازه شایع هستند؟
در حدودو یک نفر از هر 100 بزرگسال در طول زندگی خود دچار این اختلال می گردد. معمولا این اختلالات بعد از سنین نوجوانی اتفاق می افتد. برای سنین بالاتر از 40 سال این اختلالات غیر معمول است. مردان و زنان به یک اندازه در معرض این اختلالات قرار دارند.
چه انواعی از این اختلالات وجود دارد؟
- اختلال دو قطبی نوع 1
حداقل یک خلق بالا یا هیجانی با طول حداقل یک هفته وجود دارد.
برخی از افراد با اختلالات نوع 1 تنها دارای دورههای شیدایی هستند. گرچه اغلب دارای هردو خلق روحی می باشند.
دوره های شیدایی به طور کلی در حالت بدون درمان بین 3 تا 6 ماه به طول می انجامند. در صورتی که مداوا نشوند ادامه پیدا می کنند.
- اختلال دو قطبی نوع 2
در این نوع بیش از یک دوره افسردگی شدید وجود دارد. در صورتی که خلق شیدایی ملایم است. این نوع به نام شیدایی خفیف (Hypomania) نامیده می شود.
اختلال دو قطبی با تناوب سریع
بیش از 4 بار تغییر شرایط روحی در طول یکسال وجود دارد. این نوع در حدود 10 درصد افراد مبتلا به اختلالات دوقطبی دیده شده است و می تواند با هر کدام از انواع 1 یا 2 اتفاق بیفتد.
اختلال خلق ادواری(Cyclothymia)
این تغییر وضعیت بشدت تغییرات در اختلالات کامل نیست، اما می تواند طولانی تر باشد. این حالت می تواند منجر به اختلالات دو قطبی کامل گردد.
علل اختلالات دوقطبی چیست؟
دلیل قطعی برای این اختلالات شناخته نشده، اما تحقیقات بیان می کند که:
- اختلالات دوقطبی از خانواده ها به ارث می رسد. به عبارتی ژنها بیشتر از تربیت در این اختلالات موثرند.
- ممکن است مشکل فیزیکی در قسمتی از مغز که کنترل حالات روحی را به عهده دارد عامل این اختلالات باشد. به این دلیل است که این اختلالات با استفاده از دارو قابل مداوا هستند.
- دوره های روحی ممکن است گاهی توسط استرس و یا بیماری بوجود بیایند.
علایم اختلالات دو قطبی چیست؟
این علایم بر اساس اينکه حالات روحی شما به چه شکل تغییر می کند، بستگی دارد.
- افسردگی
احساس افسردگی احساسی است که همه ما در طول زندگی آنرا تجربه کرده ایم. این موضوع می تواند به ما در شناخت و برخورد با مشکلات در زندگی کمک کند. اما در افسردگی بالینی یا اختلالات دوقطبی این احساس افسردگی بسیار بدتر است. در این حالت احساس افسردگی برای مدت طولانی باقی می ماند و حتی انجام امور عادی زندگی را سخت یا غیر ممکن می سازد. در صورتی که شما افسرده شده باشید متوجه این تغییرات در خود شده اید:
روحی
- احساس نامطلوبی که از بین نمی رود
- احساس نیاز به گریستن بدون هیچ دلیلی
- ازدست دادن تمایل و رغبت به همه چیز
- از دست دادن قابلیت لذت بردن
- احساس بی قراری و آشفتگی
- از دست دادن اعتماد به نفس
- احساس بی ارزشی و ناامیدی
- زودرنجی و تحریک پذیری
- فکرکردن به خود کشی
فکری
- از دست دادن قدرت تفکر مثبت و امیدوارانه
- از دست دادن قدرت تصمیم گیری حتی در موارد ساده
- اختلال در تمرکز کردن
جسمی
- کم شدن اشتها و وزن
- مشکل خوابیدن
- بیدار شدن زودتر از موقع
- احساس خستگی کامل
- یبوست
- ترک کردن سکس
رفتاری
- مشکل در شروع و به پایان رساندن کارها- حتی کارهای روزمره
- گریه کردن زیاد و یا احساس نیاز به گریه و عدم توانایی گریستن
- پرهیز از مواجهه با افراد
- شیدایی یا مانیا
شیدایی یک احساس شدید از خوب بودن، انرژی و خوش بینی است. این حالت می تواند آنقدر شدید باشد که فکر کردن و قضاوت شما را تحت تاثیر قرار دهد. ممکن است تفکرات عجیبی راجع به خود داشته باشید، تصمیمات بدی بگیرید و به صورت شرم آور، مضر و گاهی خطرناک رفتار کنید.
مانند حالت افسردگی، در این حالت هم زندگی فرد مختل می شود و می تواند روابط و کار فرد را تحت تاثیر قرار دهد. در حالتی که این حالت خیلی شدید نیست به آن شیدایی خفیف می گویند.
در صورتی که شما شیدا شوید ممکن است حالات زیر را در خود مشاهده کنید:
روحی
- بسیار شاد و مهیج
- برانگیختن توسط افرادی که در عقاید خوش بینانه شریک نمی شوند
- احساس مهم بودن زیاد
فکری
- پر از ایده های جدید و مهیج
- پریدن از یک ایده یه ایده دیگر
- شنیدن صداهایی که افراد دیگر نمی شنوند
جسمی
- پر انرژی
- بی میل یا ناتوان از خوابیدن
- بسیار مشتاق به سکس
رفتاری
- برنامه ریزی های بلندپروازانه و غیر واقعی
- بسیار فعال و پر جنب و جوش
- رفتارهای نا معمول
- حرف زدن سریع – دیگران ممکن است متوجه صحبتهای شما نشوند.
- تصمیمات عجولانه و گاهی با نتایج مصیبت بار
- ولخرجی
- احساس صمیمیت زیاد
- بروز بیش از حد احساسات
اگر شما برای اولین بار در اواسط دوره شیدایی باشید، ممکن است متوجه هیچ چیز غیر عادی نشوید. حتی دوستان و خانواده شما نیز ممکن است متوجه نشوند. حتی ممکن است اگر کسی سعی کند به شما در این مورد چیزی بگوید ناراحت شوید. در این حالت شما به شدت از روزنامه ها و احساسات افراد حذر می کنید.
علایم جنون (Psychotic)
اگر دوره های شیدایی و یا افسردگی خیلی جدی شود، شما ممکن است دچار علایم دیوانگی شوید.
- حالت شیدایی: این علایم شامل احساس بزرگ نمایانه راجع به خود است-اینکه در یک ماموریت مهم بوده یا از یک قدرت بسیار زیاد برخوردار هستيد.
- حالت افسردگی: احساس گناه شدید، احساس بدترین بودن و یا حتی احساس عدم وجود.
به غیر از همه این تفکرات غیر طبیعی باید توهم را هم اضافه کرد. شنیدن، دیدن، بوییدن و یا احساس کردن چیزها یا کسانی که وجود ندارند. - حالت میانی: قبلا بر این باور بودند که اگر شما از اختلالات دو قطبی رنج می برید، باید در حالت طبیعی در شرایط روحی بین افسردگی و شیدایی قرار بگیريد. اما اکنون می دانیم که در این حالت علی رغم بهبود ظاهری ممکن است علایم افسردگی خفیف و مشکلات ذهنی ادامه پیدا کند.
درمان
کارهایی برای کنترل تغییر خلق کامل از افسردگی به شیدایی وجود دارد. این کارها در زیر نام برده می شوند. اما دارو نیز اغلب مورد نیاز است برای:
- پایدار ساختن حالت روحی(پیشگیری)
- درمان افسردگی یا شیدایی
تجویز دارو برای تثبيت حالت روحی
چندین نوع پایدار کننده وجود دارد که اغلب نیز برای درمان صرع به کار می روند. اما در بین آنها لیتیوم(که از نمک طعام بدست می آید) موثرترین آنهاست.
لیتیوم
لیتیوم به مدت پنجاه سال است که به عنوان پایدار کننده حالت روحی به کار می رود. اما چگونگی کارکرد آن هنوز مشخص نیست. از آن برای درمان هر دو نوع افسردگی و شیدایی استفاده می کنند.
درمان با لیتیوم باید توسط روانپزشک شروع شود. مشکل تعیین مقدار دقیق لیتیوم در بدن است. مقدار کم آن بی اثر بوده و مقدار زیاد آن سمی است. بنابراین شما باید به طور مرتب در چند هفته اول آزمایش خون دهید تا مطمین شوید که از دوز مناسبی استفاده می کنید. با ثابت شدن دوز، دکتر شما می تواند لیتیوم را همراه با آزمایش خون منظم برای شما تجویز کند.
مقدار لیتیوم در خون به شدت به مقدار آب بدن بستگی دارد. اگر آب بدن کم شود مقدار لیتیوم در خون بالا رفته و احتمال بروز اثرات منفی آن و یا حتی اثرات سمی آن وجود دارد. بنابراین بسیار مهم است که:
- آب بسیار بنوشید- در مواقعی که هوا گرم یا فعالیت شما زیاد است بیشتر بنوشید.
- چایی و قهوه کمتر مصرف کنید- آنها باعث افزایش آب خروجی از بدن توسط ادرار می گردند. حداقل سه ماه یا بیشتر طول می کشد تا لیتیوم اثر گذار شود. در این مدت حتی اگر تغییر حالت روحی شما وجود دارد، به خوردن قرصهای لیتیوم ادامه دهید.
اثرات جانبی
اثرات زیر در چند هفته اول شروع مصرف خود را نشان می دهند. این اثرات نا مطلوب هستند اما با گذشت زمان بهبود می یابند.
- احساس تشنگی
- ادرار زیادتر از معمول
- افزایش وزن
- اثرات جانبی نا متعارف
- تاری ديد
- ضعیف شدن ماهیچههاي بدن
- اسهال
- لرزش کم دستها
- احساس بیماری درونی
این اثرات معمولا با کم کردن دوز بهبود می یابد.
اگر سطح لیتیوم در خون شما خیلی بالا باشد، شما حالات زیر را تجربه می کنید:
- استفراق کردن
- تلو تلو خوردن
- لکنت زبان
در این حالت باید هرچه سریعتر با پزشک تماس گرفت.
آزمایش خون
در ابتدا شما باید هر هفته یکبار برای اطمینان از درست بودن سطح لیتیوم در خون آزمایش دهید. تا انتهای مصرف لیتیوم این آزمایشات ادامه دارد. اما پس از چند ماه اول تعداد آزمایشات کم می شود.
استفاده طولانی از لیتیوم به کلیه و غده تیرویید صدمه می زند. بهتر است هر چند ماه یکبار برای اطمینان از کارکرد صحیح آنها آزمایش داد. در صورت بروز مشکل باید استفاده از لیتیوم را متوقف کرده و از یک جایگزین ديگر استفاده کنید.
مراقبت از خویشتن
- استفاده از رژیم غذایی مناسب
- نوشیدن مرتب نوشیدنی های غیر شیرین. اینکار به نگه داشتن سطح آب و نمک بدن شما کمک می کند.
- خوردن متناوب – اینکار به تعادل مایعات بدن کمک می کند.
- مصرف کم کافئین در چای ، قهوه و نوشابه- این مواد با افزایش ادرار سطح لیتیوم را بالا می برند.
پایدار کننده های دیگر
گرچه لیتیوم موثرترین پایدار کننده است، اما تجویزهای دیگری نیز وجود دارد.
- سدیم والپورات که یک ضد تشنج است. عملکرد خوبی دارد اما هنوز شواهد کافی برای آن وجود ندارد. این دارو نباید برای خانمها تجویز شود.
- کاربامازپین اثر کمتری داشته و کمتر برای اختلالات دو قطبی پیشنهاد می شود. اما اگر برای شما مناسب است نیازی به تغییر آن نیست.
داروهای ضدجنون جدید (مثل اولانزاپین) نیز می تواند به عنوان پایدار کننده استفاده شود.
بهترین تجویز برای من کدام است؟
شما باید در این مورد با روانپزشک خود مشورت کنید، اما چند قاعده کلی وجود دارد:
- لیتیوم، سدیم والپورات ، اولانزاپین معمولا برای درمان طولانی مدت تجویز می گردند.
- کاربامازپین برای مواقعی که تغییر خلق سریعتر و متناوب تری دارید پیشنهاد می گردد.
- ترکیب دارو ها نیز گاهی لازم است
بطور کلی بهترین تجویز به این بستگی دارد که شما کدام دارو را بهتر مصرف می کنید. یک دارو ممکن است برای یک نفر مناسب باشد ولی در شخص دیگری اثر خوبی نداشته باشد. اما برای اولین تجویز اصولا دارویی تجویز می گردد که علایم مثبت بیشتری در دیگران نشان داده است.
بدون دارو چه اتفاقی می افتد؟
لیتیوم 30 تا 40 درصد تغییر حالت روحی را کم می کند، اما هرچه تعداد شیدایی شما بیشتر باشد، احتمال بازگشت آن هم بیشتر است.
تعداد دوره ای شیدایی قبلی |
احتمال بازگشت دوباره شیدایی در سال بعد | |
بدون مصرف لیتیوم |
با مصرف لیتیوم | |
1-2 |
10% |
6%-7% |
3-4 |
20% |
12% |
بیشتر از 5 |
40% |
26% |
تعداد دوره ای شیدایی قبلی
با افزایش سن ، احتمال بازگشت یک دوره دیگر همچنان باقی می ماند. حتی ممکن است شما برای مدت طولانی مشکلی نداشته باشید، اما همواره احتمال بازگشت یک دوره وجود دارد.
از چه موقع شروع به مصرف دارو کنیم؟
پس از گذراندن یک دوره، نمی توان گفت که دوره های بعدی چه زمانی به سراغ شما می آیند. ممکن است شما مایل به مصرف دارو در این مرحله نباشید مگر اینکه دوره شما بسیار شدید بوده باشد. اگر شما دوره دومی داشتید به احتمال 80 درصد دوره های بعدی نیز خواهید داشت. اغلب روانپزشکان در این حالت داروهای پایدار کننده را پیشنهاد می دهند.
برای چه مدت یک داروی پایدار کننده باید مصرف شود؟
برای حداقل دو سال بعد از یک دوره اختلال و تا 5 سال برای حالتی که :
- بازگشت دورهای دفعات قبلی
- دوره جنون
- استفاده از الکل
- داشتن استرس در خانه یا محل کار
در صورت ادامه داشتن مشکل، ممکن است مجبور شوید برای مدت طولانی تری به مصرف دارو ادامه دهید.
اطلاعات بیشتر در ارتباط با مصرف داروهای پایدار کننده در بروشورهای مربوطه وجود دارد.
روشهای درمانی روانشناسی
در بین دوره های شیدایی یا افسردگی، درمانهای روانشناسی می تواند موثر باشد. این درمانها باید حدود 16 جلسه یک ساعته در فاصله 6 تا 9 ماه باشند.
این درمانها شامل:
- تربیت روانی(Psycho education)- دانستن بیشتر در مورد اختلالات دو قطبی
- تحت نظر داشتن حالت روحی- کمک کردن به شما برای شناخت زمانهای تغییر حالت روحی
- استراتژی روحی- کمک کردن برای جلوگیری از تغییر حالت روحی به شیدایی یا افسردگی کامل
- کمک برای افزایش مهارتهای کنترل
- شناخت و رفتار درمانی(CBT) برای افسردگی
حاملگی
شما باید هر برنامه برای حاملگی را با روانپزشک خود در میان بگذارید. به همراه هم، شما می توانید برای مدیریت حالات روحی خود در طول حاملگی و پس از تولد نوزاد برنامه ریزی کنید. اگر شما باردار هستید، بهتر است برای آگاهی از قطع یا ادامه مصرف لیتیوم با روانپزشک خود مشورت کنید. گرچه لیتیوم از دیگر داروهای پایدار کننده بی خطرتر است، اما باید خطر احتمالی آن برای نوزاد با خطر احتمال بازگشت افسردگی یا شیدایی در شما مقایسه شود. این احتمال در سه ماه اول بارداری بیشتر است. پس از گذشت هفته بیست و ششم، لیتیوم بی خطر است. به هر حال اگر لیتیوم مصرف می کنید، نباید به نوزاد شیر دهید.
در طول زمان حاملگی، تمام کسانی که با این موضوع در رابطه اند- پزشک متخصص زنان- ماما- GP – روانپزشک و کمیته پرستاری وابسته به روانپزشکی- باید با هم در ارتباط باشند.
درمان یک دوره افسردگی یا شیدایی
دوره افسردگی
داروهای افسردگی معمولا باید به داروهای پایدار کننده اضافه شود. متداول ترین این داروها SSRI است. این دارو بر یک ماده شیمیایی در مغز به نام سروتونین تاثیر گذاشته و به نظر می رسد که با مصرف این دارو نسبت به داروهای دیگر احتمال تغییر خلق به حالت شیدایی کمتر است. داروهای قدیمیِ تریسیکلیک به همین علت توصیه نمی گردد.
در صورتی که شما به تازگی یک دوره شیدایی داشته و یا تغییر حالت شما بسیار سریع است، داروهای ضد افسردگی ممکن است منجر به بازگشت به حالت شیدایی شوند. در این حالت بهتر است سطح داروی پایدار کننده را افزایش داده و از داروهای ضد افسردگی استفاده ننمایید. داروهای ضد افسردگی بین 2 تا 6 هفته برای بهبود حالت روحی می توانند استفاده شوند، اما خواب و اشتها زودتر بهبود پیدا می کند. مصرف این دارو باید حداقل 8 هفته پس از بهبود افسردگی ادامه پیدا کند و سپس باید به آرامی از مقدار آنها کاسته شود.
حتی پس از بهبودی بهتر است همواره این قرصها را با توجه به نظر روانپزشک همراه خود داشته باشید. اگر خیلی زود مصرف قرصها را ترک کنید، احتمال بازگشت افسردگی در شما زیاد است. اگر شما به یکباره مصرف را قطع کنید، ممکن است دچار علایم Withdrawal شوید.
در صورتی که دوره افسردگی به دوره شیدایی انتقال نيافت، علیرغم مصرف داروی ضد افسردگی می توان داروی ضد افسردگی و داروی پایدار کننده را همزمان استفاده کرد.
در صورتی که دوره شیدایی داشتید، نباید داروهای ضد افسردگی را برای مدت طولانی مصرف کنید.
شیدایی و دوره های افسردگی مخلوط
هرگونه داروی ضد افسردگی باید متوقف شود. داروی پایدار کننده و یا داروهای ضد جنون به تنهایی و یا حتی به صورت مشترک می توان استفاده کرد. داروهای ضد جنون در اسکیزوفرنی استفاده می شوند اما می توان برای کم کردن بیش فعالی، خودبزرگ بینی، بی خوابی و از بین بردن دوره شیدایی استفاده کرد.
داروهای ضد جنون قدیمی تر مثل کلروپرومازین و هالوپریدول اثرات جانبی مثل لرزش، گرفتگی عضلات و سفتی عضلات دارند. برخی از داروهای جدیدتر مثل رسیپریدون و اولانزاپین بدون این اثرات جانبی نامناسب می توانند علایم شیدایی را کاهش دهند.
پس از شروع درمان، علایم ممکن است پس از چند روز بهبود یابند اما درمان باید چندین ماه ادامه پیدا کند. برای رانندگی در مدت مصرف باید با GP خود مشورت نمایید.
توقف تغییر حالت روحی – کمک به خود
- زیر نظر داشتن خود
نشانه های تغییر حالت خود را یاد بگیرید تا بتوانید در موقع مناسب کمک بگیرید. با اینکار شما می توانید از بروز یک دوره کامل و یا بستری شدن در بیمارستان اجتناب کنید. نوشتن حالات روحی روزانه می تواند به شما در این کار کمک کند.
- دانش
تا می توانید در مورد بیماری تان و آنچه برای درمان آن مفید است اطلاعات کسب کنید.
- استرس
از شرایط استرس زا بپرهیزید. پرهیز کامل از استرس غیر ممکن است بنابر این بهتر است یاد بگیرید چگونه این شرایط را کنترل کنید. شما می توانید از طریق CD یا DVD و یا گروههای تمدد اعصاب و یا پیشنهادهای روانشناسان، به استرس خود غلبه کنید.
- روابط
افسردگی یا شیدایی می توانند اثرات بدی بر دوستان و خانواده داشته باشد. شما ممکن است مجبور به بازسازی روابط تان بعد از یک دوره افسردگی یا شیدایی داشته باشید.
داشتن حداقل یک نفر که بتوانید به آن اعتماد کنید بسیار مناسب است. دوستان و خانواده نیاز دارند بدانند که چه اتفاقی برای شما می افتد و آنها چه کاری می توانند برای شما انجام دهند.
- فعالیت
سعی کنید زندگی، کار، استراحت و روابطتان با دوستان و خانواده را متعادل کنید. در صورتی که شما خیلی مشغول هستید ممکن است دچار دوره شیدایی شوید.
مطمئن باشید که زمان کافی برای استراحت دارید. در صورتی که شما بیکار هستید به دنبال گذراندن دوره ای و یا عضویت گروهی برای پرهیز از مشکلات روحی باشید.
- ورزش
20 دقیقه ورزش، سه بار در هفته برای بهبود شرایط روحی مفید است.
- تفریح
مطمئن باشید که شما به طور مرتب کارهایی انجام می دهید که شما را شاد کرده و به زندگی شما معنا می بخشد.
ادامه درمان
ممکن است شما بخواهید قبل از اینکه دکتر دستور قطع دارو بدهد ، از مصرف خودداری کنید. متاسفانه اینکار اغلب به بازگشت دوره ها منجر می شود. با دکتر و خانواده خود هنگامی که بهبود یافتید در این مورد صحبت کنید.
بگویید که دیگران چگونه رفتار کنند
اگر برای اختلال دو قطبی در بیمارستان بستری شده اید، بهتر است برای دکتر و خانواده خود یک «رهنمود آینده،Advance Directive» تهیه کنید که اگر شما دوباره مریض شدید چگونه با شما رفتار کنند.
از پزشکم (GP) چه انتظاری دارم؟
در صورتی که شما لیتیوم مصرف می کنید دکتر شما باید موارد زير را کنترل کند:
- فشار خون و تست کامل سلامتی در هر سال
- آزمایش سطح لیتیوم خون هر 3 تا 6 ماه
- آزمایش خون برای تست کارکرد کبد و تیرویید حداقل هر 15 ماه یکبار
نکاتی برای دوستان و خانواده
افسردگی و شیدایی برای دوستان و خانواده ناراحت کننده و انرژی بر است.
رفتار در طول دوره
افسردگی
دانستن اینکه به یک فرد بسیار افسرده چه بگوییم سخت است. آنها همه چیز را از دیدگاه منفی می بینند و قادر نیستند بگویند از شما چه می خواهند. آنها ممکن است زودرنج و گوشه گیر باشند اما در همان حال به کمک شما نیاز دارند. آنها ممکن است نگران باشند ولی نخواهند یا نتوانند که نصیحت شما را بپذیرند. سعی کنید در حد امکان صبور باشید و آنان را درک کنید.
شیدایی
در شروع یک دوره شیدایی، شخص شاد و پرانرژی به نظر می رسد. هرچند که اینگونه هیجانات منجر به بدتر شدن شرایط روحی آنان می گردد. بنابراین سعی کنید آنان را متقاعد کنید که کمکشان نمایید و به آنان در مورد بیماری شان توضیح دهید.
کمکهای عملی بسیار مهم هستند. مطمئن شوید که دوست یا فامیل شما قادر است که از خود نگهداری کند.
کمک به شخص محبوبتان برای بهبودی
اطلاعات بیشتری در مورد اختلالات دوقطبی پیدا کنید. همراهی شما با بیمار در جلسات روانپزشکی بسیار موثر خواهد بود.
از خودتان مراقبت کنید
به خودتان زمان و فضا ی کافی برای برگرداندن انرژی تان بدهید. مطمین باشید که زمانهایی برای خودتان و گذراندن با دوستانتان دارید. در صورتی که دوست یا فامیل شما در بیمارستان است، زمانهای ملاقات را با دیگران تقسیم کنید. شما به دوستتان وقتی خسته نیستید بهتر می توانید کمک کنید.
در مواقع اضطراری
در شیدایی شدید، شخص ممکن است حالت تخاصمی و بدگمانی به خود گرفته و یا به صورت لفظی و یا فیزیکی درگیر شود.
در افسردگی شدید، شخص ممکن است تصمیم به خودکشی بگیرد.
در صورتی که متوجه شدید که آنها:
- با نخوردن و نیاشامیدن کاملا از خود غافل شده اند
- خود یا دیگران را در شرایط خطرناک قرار می دهند.
- از آزار دادن یا کشتن خود حرف می زنند.
سریعا برای آنان از مراکز درمانی کمک بخواهید.
نام و شماره یک شخص حرفه ای قابل اعتماد را داشته باشید. گاهی بستری شدنِ کوتاه مدت در بیمارستان لازم است.
مراقبت از کودکان
در صورتی که شما شیدا یا افسرده هستید، به طور موقت نمی توانید از کودکانتان مراقبت کنید. در این مدت همسر یا فرد دیگری از خانواده باید این وظیفه را به عهده بگیرد. بهتر است در دوران بهبودی در این مورد تصمیم گیری کنید.
ممکن است بچه شما هنگامی که شما سالم نیستید احساس نگرانی و گیجی داشته باشد. این موضوع را از رفتارشان نیز می توان فهمید. اگر آنها نتوانند احساساتشان را بیان کنند، ناراحتی شان را در رفتارهای غیر طبیعی نشان می دهند.
برای بچه ها بسیار مفید خواهد بود اگر بزرگترهای آنان حساس و فهیم بوده و بتوانند با خونسردی و سازگاری به مشکلات آنها پاسخ دهند. بزرگترها می توانند به آنان بفهمانند که چرا پدر یا مادر آنها رفتار متفاوتی دارد. سوالات انها باید با خونسردی، به درستی و به زبانی که متوجه شوند پاسخ داده شود. آنها احساس بهتری خواهند داشت اگر به برنامه عادی زندگی شان بازگردند.
تهیه کننده:
سیدمحمدحسن نسابه
کارشناس ارشد روانشناسی بالینی