خشم بچه ها را کوچک نشمارید
خشم حالت برانگیختگی و هیجان شدید در هنگام روبه رو شدن با محرک های نامناسب محیطی است و احساسی است که همه بچه ها به نوعی آن را تجربه می کنند.
خشم بخشی از زندگی ماست و باید به بچه ها آموخت که چگونه با خشم خود کنار بیایند، برخی اوقات کودکان احساساتشان را از طریق رفتار بروز می دهند. زیرا این تنها روشی است که از طریق آن می توانند آنچه را احساس می کنند، بیان کنند.
حس خشم، سرخوردگی و بلاتکلیفی درباره چیزی، یا احساس گناه و شرم، می تواند موجب اشباع احساسات فرزندان یا خستگی و ناخوشی فیزیکی آنان شود و یا به طغیان احساسی یا رفتاری آنها بینجامد.
* شیوه های برخورد والدین
والدین در برابر خشم و پرخاشگری کودکان به شیوه های متفاوت رفتار می کنند.
۱- درصد بیشتری از والدین در مقابل پرخاشگری کودکان خشمگین می شوند.
۲- بعضی از والدین در مقابل پرخاشگری کودکان سکوت می کنند و اصلاً واکنشی نشان نمی دهند.
۳- بعضی از والدین در مقابل پرخاشگری کودکان رفتار منطقی و مناسب با استفاده از اصول روانشناسی و تربیت کودک نشان می دهند.
* ویژگی های کودکان پرخاشگر
* کودکان پرخاشگر ایجاد مزاحمت می کنند و حالت دفاعی به خود می گیرند.
* دیگران را مدام سرزنش می کنند.
* نظم و انضباط ندارند.
* با والدین رابطه خوبی ندارند.
* از مهد مدرسه و معلم خاطره خوشی ندارند.
* از بازگو کردن احساسات خود علیه والدین وحشت دارند.
* محبت کافی از والدین دریافت نمی کنند.
* والدین پرخاشگری دارند.
* والدین، تمام خواسته های کودک را بدون چون و چرا برآورده می کنند.
* تحریک پذیر هستند.
* زودرنج و کج خلق هستند.
* اضطراب و افسردگی دارند.
* متعلق به خانواده های آشفته و از هم گسیخته اند.
* مهارت های ارتباطی و هیجانی ندارند.
* از فقر اقتصادی و فقر فرهنگی رنج می برند.
* علل و ریشه های پرخاشگری
از علل و ریشه های پرخاشگری کودکان می توان به این عوامل اشاره کرد:
۱- عوامل ارثی و مسائل فیزیولوژیک
۲- عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی
۳- عوامل خانوادگی
۴- عوامل روانی و اعتقادی
نتایج تحقیقات نشان می دهد که عواملی مانند ناکامی، ناامیدی، تهدید، مورد توجه واقع نشدن، انتظارات بیش از حد از دیگران، خستگی و یکنواخت بودن محیط زندگی و کار و اضطراب و استرس موجب پرخاشگری می شود. همچنین نداشتن برنامه ریزی، حمله فیزیکی، طرد شدن و اصرار و پافشاری برای انجام کار نیز در بروز پرخاشگری تأثیرگذار است.
* والدین چه می توانند بکنند
کنترل احساس خشم یکی از مهارت های زندگی است. والدین و بزرگترها می توانند نحوه مقابله با خشم و پرخاشگری را به کودکان آموزش دهند. والدین باید به کودکان بیاموزند که چگونه با خشم خود به روش مفید و مؤثر برخورد کنند و در موقعیت های مختلف چگونه از مهارت های زندگی استفاده کنند تا زندگی بهتر و سالم تری داشته باشد. ابزار و روش هایی که برای کنترل و اداره خشم و پرخاشگری مورد استفاده قرار می گیرد شامل چهار دسته کلی است:
۱- ابزار بدنی
۲- ابزار فکری
۳- ابزار روانشناختی
۴- ابزار اعتقادی
* ابزار بدنی
آن دسته از روش هایی است که ما از آنها برای آرام کردن خود استفاده می کنیم. مانند دراز کشیدن، شل کردن عضلات بدن و نوازش کردن.
* ابزار فکری
صحنه های خشونت آمیز، افزایش تمایل به خشونت را در پی دارد
احتمال بروز رفتارهای خشونت آمیز در کسانی که شاهد صحنه های خشونت آمیز بوده اند 3 برابر کسانی است که این صحنه ها راندیده اند.
نتایج آخرین تحقیقات نشان دهنده آن است که مشاهده صحنه های خشونت آمیز موجب افزایش تمایل به خشونت می شود.
محققان در این رابطه اظهار می دارند: دیدن اینگونه صحنه ها بر ذهن و روان انسان تاثیر گذارده و به این ترتیب باعث بروز رفتارهای پرخاشگرانه می شود.
به این ترتیب این محققان خصوصا به والدین توصیه می کنند: از ارتکاب رفتارهای خشونت آمیز در مقابل کودکان اجتناب کرده و نیز از مشاهده صحنه ها و فیلم های خشونت آمیز توسط کودکان ممانعت به عمل آورند.