خودپذیری
خودتان را همانگونه كه هستید بپذیرید
اگر میخواهید استرسها و نگرانیها را از خودتان دور كنید، به آسانی تحتتأثیر عوامل و شرایط محیطی قرار نگیرید و با استفاده از استعدادها و خلاقیتهای خود به ابراز وجود و مقابله با شرایط نامطلوب بپردازید. خودتان را همانطور كه هستید بپذیرید. فراموش نكنید شما با هر نقص و كمبودی كه داشته باشید، باز هم دوست داشتنی و ارزشمندید. نقص عضو، معلولیت، فقر، مشكلات مالی و هر كمبود یا نقص دیگری نمیتواند چیزی از ارزش شما كم كند. پذیرفتن خود با تمام نقصها، ضعفها و كمبودها نشاندهنده عزت نفس و اعتماد به نفس است.
خیلیها تصور میكنند اگر خودشان را همانطور كه هستند بپذیرند، نمیتوانند تغییر كنند و به چیزهایی كه میخواهند، برسند. بیشتر وقتها ما فكر میكنیم اگر نسبت به خودمان احساس خوبی نداشته باشیم و از خودمان، شرایط و موقعیت و عملكردمان ناراضی باشیم، این نارضایتی در ما ایجاد انگیزه میكند و باعث میشود برای تغییر، رشد، پیشرفت و رسیدن به شرایط بهتر تلاش كنیم. ممكن است این طرز فكر گاهی - آن هم در كوتاه مدت - درست باشد. خیلی اوقات احساسات ناخوشایندی مانند ناامیدی، عصبانیت، افسردگی و اضطراب، ما را برای تغییر آماده میكنند اما واقعیت این است كه نارضایتی و احساسات ناخوشایند بعد از مدتی انرژی ما را میگیرد و توان لازم برای تلاش و ایجاد تغییر را از بین میبرد.
اولین قدم در تغییر و تلاش برای رسیدن به هدف، شادی و آرامش است. پذیرش خود و قبول واقعیت در واقع یك خودآگاهی همراه با احساس شادی و رضایت است. پذیرش، به شما احساس آرامش میدهد و همین، انرژی لازم برای رسیدن به هدف، تلاش برای ایجاد تغییر و رشد و پیشرفت را فراهم میكند.
خواستهها و اهداف
شما میتوانید ضمن اینكه شرایط را میپذیرید، خواستههایتان را هم داشته باشید و برای رسیدن به آنها تلاش كنید. تصور كنید شما در یك خانه كوچك زندگی میكنید و آرزو دارید خانه بزرگتری داشته باشید. حسرتخوردن و مدام فكركردن به اینكه خانهتان اندازه قفس است و ایكاش خانه بزرگتری داشتید، فقط روحیهتان را ضعیف میكند. شما میتوانید ضمن اینكه به خرید خانه بزرگتر فكر میكنید و برای رسیدن به این هدف، برنامهریزی و تلاش میكنید، شرایط فعلیتان را بپذیرید. باور كنید در خانه كوچك هم میشود شاد و خوشحال زندگی كرد. زندگی در خانه كوچك هم مزایایی دارد پس بهتر است تا زمانی كه در این خانه زندگی میكنید، به مزایای آن فكر كنید؛ مثلا به اینكه راحتتر تمیز میشود، هزینههایش كمتر است و راحتتر و زودتر فروش میرود.
پذیرش یا تسلیم
پذیرش و قبول واقعیت را نباید با تسلیم در برابر مشكلات و كمبودها یكی دانست. پذیرش یك نوع آگاهی همراه با علاقه، انگیزه و شادی است؛ در حالی كه تسلیم نوعی پذیرش همراه با احساس ضعف، شكست و ناتوانی در ایجاد تغییر است.
بهبود روابط
اگر خودتان را بپذیرید و با تمام وجود خودتان را دوست داشته باشید و به خود عشق بورزید، این احساس را به دیگران هم منتقل خواهید كرد و دیگران هم با شما راحتتر خواهند بود. پذیرش با ایجاد احساس شادی، رضایت و آرامش موجب میشود شما به شرایط مسلط شوید و راحتتر و بهتر زندگیتان را مدیریت كنید، همچنین این حس باعث میشود روابط شما با دیگران بهبود پیدا كند.
تمرین پذیرش
حالا كه متوجه شدید پذیرش، نقش مهمی در سلامت روان و بهتر شدن زندگی و رشد و پیشرفت شما دارد، بهتر است سعی كنید این مهارت (پذیرش) را در خودتان تقویت كنید. نكات زیر میتواند شما را بیشتر در این باره كمك كند:
خودتان تواناییها و علایق خود را بشناسید
سعی كنید تواناییها، استعدادها، علایق و ویژگیهای شخصیتی خودتان را بشناسید. شناخت درست و صحیح از خودتان باعث میشود به خودآگاهی برسید و درباره تواناییهای واقعیتان بیشتر بدانید.
اهدافتان را مشخص كنید
اهدافتان را مشخص كنید و دقیقا و بهطور واضح مشخص كنید كه چه میخواهید. با در نظرگرفتن تواناییهای خود سعی كنید مناسبترین راه را برای رسیدن به اهداف خود انتخاب كنید.
با خودتان صادق باشید
خودتان را گول نزنید. سعی كنید با دقت و صداقت كامل تواناییها، علایق و اهداف خود را مشخص كنید. دقت داشته باشید ممكن است كارهایی كه برای جلب رضایت دیگران و تحت تاثیر اصرار آنها انجام میدهید یا كارهایی كه به اجبار، آنها را انجام میدهید، جزء علایق واقعی خودتان نباشند.
مطمئن باشید كار را به بهترین شكلی كه میتوانید، انجام میدهید. از خودتان توقع زیاد و خارج از تواناییتان نداشته باشید. هنگامی كه مشغول انجام كاری هستید، تلاش كنید و مطمئن باشید هر كاری از دستتان بر میآمده، انجام دادهاید.
خودتان را با دیگران مقایسه نكنید
اگر از آن دسته افرادی هستید كه مدام خودشان را با دیگران مقایسه میكنند و به داشتهها و نداشتههایشان فكر میكنند، متاسفانه هنوز خودتان را نپذیرفتهاید. اینكه در یك مهمانی به جای لذتبردن از مصاحبت با دیگران و كسب تجربه و شنیدن خاطرات، مدام به چیزهایی كه دیگران دارند و شما ندارید یا شما دارید و آنها ندارند فكر كنید، نشان میدهد هنوز فاصله زیادی با خودباوری و خودپذیری دارید.
به خودتان پاداش بدهید
برای تقویت پذیرش خود و قبول واقعیتها و شرایط موجود زندگی، لازم است از قدرت تشویق استفاده كنید. هر وقت در برابر شرایط و موقعیتهای مختلف، خودتان بودید و خودتان را با دیگران مقایسه نكردید و هر وقت خطاها و اشتباهات خود را با واقعبینی پذیرفتید و آن را به دیگران نسبت ندادید، به خودتان جایزه بدهید.
در صورت لزوم، باورهایتان را تغییر دهید
فهرستی از موارد و موضوعاتی كه پذیرششان برایتان سخت است و نمیتوانید آنها را بپذیرید، تهیه كنید. بعد یكی یكی درباره شان فكر كنید. باورهایتان را مرور كنید؛ شاید لازم باشد آنها را تغییر دهید تا بتوانید بهتر مسائل را بپذیرید و به آرامش برسید.
سخن آخر:
چطور ممكن است آدم چیزی را تغییر بدهد كه آن را انكار میكند یا بیارزش میداند؟
تهیه کننده:
سیدمحمدحسن نسابه
کارشناس ارشد روانشناسی بالینی